सन्धिः - कक्षा 10 (sandhi class - 10)

1.  दुर्दान्तैर्दशनैरमुना ‘स्यान्नैव’ जनग्रसनम् I

स्यान्न  + नैव

स्यात्  + नैव

स्यान्  + नैव

स्याद्  + नैव

 

2.  कञ्चित् कालं नय माम् ‘अस्मान्नगराद्’ बहुदूरम् I

अस्मात्  +  नगराद्

अस्मान्  +  नगराद्

अस्माद्  + नगराद्

अस्मा  + न्नगराद्

 

3.  कुसुमावलिः समीरचालिता ‘स्यान्मे’ वरणीया I

स्यान्  + मे

स्यां  + मे

स्यात्  + मे

स्याद्  + मे

 

4.  क इदं दुष्करं ‘कुर्यादिदानीं’ शिविना विना I

कुर्यादि  + इदानीं

कुर्याद्  + इदानीं

कुर्यादि + दानीं

कुर्यात्  + इदानीं

 

5.  ‘अयमेकस्तावद्विभज्य’ भुज्यताम्I

अयमेकः + तावत् + विभज्य

अयमेकः + स्तावत् + विभज्य

अयमेकः + स्तावद् + विभज्य

अयमेकः + तावद् + विभज्य    

 

6.  व्याघ्रमारी ‘काचिदियमिति’ मत्वा व्याघ्रो भयाकुलचित्तो नष्टः I

काचिद्  + इयमिति

काचित्  + इयमिति

काचिदि  + यमिति

काचिति + इयमिति

 

7.  परं गृहीतकरजीवितो नष्टः शीघ्रं ‘तदग्रतः’ I

तद् + ग्रतः

तत् + ग्रतः

तत् + अग्रतः

तद् + अग्रतः

 

8. ‘व्याघ्रोऽपि’ सहसा नष्टः गलबद्ध शृगालकः I

व्याघ्र + ओपि

व्याघ्रो + अपि

व्याघ्रः + ओपि

व्याघ्रः + अपि

 

9.  आरोग्यं चापि परमं ‘व्यायामादुपजायते’ I

व्यायामादु + पजायते

व्यायामाद् + उपजायते

व्यायामात् + उपजायते

व्यायामा + दुपजायते

 

10.  व्यायामं ‘कुर्वतो नित्यं’ विरुद्धमपि भोजनम् I

कुर्वत + उनित्यं

कुर्वतोः + नित्यं

कुर्वता + ओनित्यं

कुर्वतः + नित्यं

 

11. व्यायामं कुर्वतो ‘जन्तोस्तद् बलार्धस्य’ लक्षणम् I

जन्तोः + स्तद् बलार्धस्य

जन्तोर् + तद् बलार्धस्य

जन्तोः + तद् बलार्धस्य

जन्तोस् + तद् बलार्धस्य

 

12.  ‘युष्मद् दर्शनात्’ कुशलमिव I

युष्मद् + दर्शनात्

युष्मद् + अदर्शनात्

युष्मत् + दर्शनात्

युष्मत् + अदर्शनात्

 

13.  ‘तस्मादङ्कव्यवहितम्’ अध्यास्यतां सिंहासनम् I

तस्माद् + अङ्कव्यवहितम्

तस्मात् + अङ्कव्यवहितम्  

तस्मा + दङ्कव्यवहितम्

तस्माद + अङ्कव्यवहितम्

 

14.  व्रजित ‘हिमकरोऽपि’ बालभावात् I

हिमकर + ओपि

हिमकरः + ओपि

हिमकरः + अपि

हिमकर + अपि

 

15.  समरूपः शरीरस्य ‘संनिवेशः’ I

सन् + निवेशः

सत् + निवेशः

सद् + निवेशः

सन्न्  + निवेशः

 

16.  वयस्तु न ‘किञ्चिदन्तरम्’ I

किञ्चि + दन्तरम्

किञ्चित् + दन्तरम्

किञ्चित् + अन्तरम्

किञ्चिद्  + अन्तरम्

 

17.  न ‘कश्चिदस्मिन्’ तपोवने तस्य नाम व्यवहरति I

कश्चित् + दस्मिन्

कश्चित् + अस्मिन्

कश्चिद्  + अस्मिन्

कश्चि + दस्मिन्

 

18.  अतिदीर्घः प्रवासोऽयं ‘दारुणश्च’ I

दारुणः + च

दारुण + श्च

दारुणः + च

दारुणश् + च

 

19.  यद्यावयोर्बालभावजनितं ‘किञ्चिदविनयं’ पश्यति I

किञ्चिद् + अविनयं

किञ्चिद् + विनयं

किञ्चित् + अविनयं

किञ्चि + दविनयं

 

20.  अतिदीर्घः ‘प्रवासोऽयं’ दारुणश्च I

प्रवासः + अयं

प्रवासः + ओयं

प्रवास + अयं

प्रवासः + ओयं

 

21.  न युक्तं स्त्रीगतमनुयोक्तुम्, ‘विशेषतस्तपोवने’ I

विशेषत + स्तपोवने

विशेषतः + स्तपोवने  

विशेषत + तपोवने

विशेषतः + तपोवने

 

22.  अपि च ‘इतस्तावद्’ वयस्य I

इत + स्तावद्

इतस् + तावद्

इतः  + तावद्

इत + तावद्

 

23.  राजन् ! ‘उपाध्यायदूतोऽस्मान्’ त्वरयति I

उपाध्यायदूतः + अस्मान्

उपाध्यायदूत + अस्मान्

उपाध्यायदूतो  + अस्मान्

उपाध्यायदूतः + ओस्मान्

 

24.  तयोः बलीवर्दयो एकः शरीरेण दुर्बलः जवेन ‘गन्तुमशक्तश्चासीत्’ I

गन्तुमशक्तः + श्चासीत्

गन्तुमशक्तः + चासीत्

गन्तुमशक्त + श्चासीत्

गन्तुमशक्त + चासीत्

 

25.  अचिरादेव चण्डवातेन ‘मेघरवैश्च’ सह प्रवर्षः समजायत I

मेघरवै + श्च

मेघरवै + च

मेघरवैः + श्च

मेघरवैः + च

 

26.  अकारणद्वेषि ‘मनस्तु’ यस्य वै  I

मनः + स्तु

मनः + अस्तु

मनः + तु

मन + अस्तु

 

27.  ‘उदीरितोऽर्थः’ पशुनापि गृह्यते I

उदीरितः + अर्थः

उदीरितो + अर्थः

उदीरित + ओर्थः

उदीरित + अर्थः